نحوه اعتراض صاحب کالا به تصمیمات گمرک و نقش وکیل گمرکی
یکی از پرسشهای رایج در حوزه واردات و صادرات این است که صاحب کالا در صورت اعتراض به تصمیمات گمرک – مانند تعیین تعرفه گمرکی، ارزشگذاری کالا یا جریمههای گمرکی – باید به کجا مراجعه کند و چه روندی را طی نماید.
بر اساس قانون و رویههای موجود، مرجع اولیه رسیدگی به اختلافات گمرکی، کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی است. این کمیسیون در خود گمرک تشکیل میشود و اعضای آن نمایندگان پنج مرجع از جمله گمرک، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، اتاق بازرگانی و اتاق تعاون هستند. صاحب کالا میتواند اعتراض خود را به این کمیسیون ارائه کرده و منتظر صدور رأی بماند.
در صورتی که اختلاف میان نظر گمرک و صاحب کالا، بهویژه در تعیین ارزش گمرکی یا شرایط ورود و صدور کالا، مبلغی بیش از پنجاه میلیون ریال باشد، صاحب کالا حق دارد ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رأی، درخواست رسیدگی در کمیسیون تجدیدنظر گمرکی را مطرح کند.
بنابراین لازم است صاحبان کالا توجه داشته باشند که طرح مستقیم شکایت در دیوان عدالت اداری در مرحله اول پذیرفته نمیشود و ابتدا باید مسیر قانونی از طریق کمیسیونهای گمرکی طی شود. تنها در مواردی که گمرک از ارجاع شکایت به کمیسیون امتناع نماید، امکان طرح شکایت علیه گمرک در دیوان عدالت اداری وجود خواهد داشت.
از آنجا که پروندههای گمرکی جنبه تخصصی دارند، صرف داشتن اطلاعات عمومی حقوقی یا حتی پروانه وکالت بهتنهایی برای موفقیت در این دعاوی کافی نیست. حضور وکیل گمرکی متخصص که علاوه بر تجربه وکالت دادگستری، دانش و تجربه عملی در زمینه قوانین و مقررات گمرکی داشته باشد، میتواند مسیر پیگیری حقوق صاحب کالا را هموار سازد.
به عنوان نمونه، در یکی از پروندههای گمرکی که اینجانب به عنوان وکیل گمرکی وکالت صاحب کالا را بر عهده داشتم، اختلاف جدی بر سر تعرفه و ارزشگذاری کالا مطرح شد که در نهایت با پیگیریهای تخصصی در کمیسیون حل اختلاف گمرکی، رأی به نفع صاحب کالا صادر گردید.
شاکی: شرکت … با وکالت آقای مجید رحیمی به نشانی اعلامی در پرونده (به آدرس تهران -خیابان دکتر فاطمی روبروی سازمان آب پلاک165«برج ساعت»طبقه 6واحد62)
طرف شکایت : گمرک ..….
موضوع شکایت وخواسته: الزام به ارجاع موضوع…..واعتراض به 4فقره مطالبه نامه کسردریافتی
گردشکار: شاکی با تقدیم دادخواست به خواسته فوق که به شماره صدرالاشاره ثبت و به این شعبه ارجاع شده است اجمالا اظهار داشته شركت موكل در زمینه تامین قطعات خودرو فعالیت می نماید و تعرفه کالاهای وارداتی موکل از شمول معافیت بوده است که در مورد مطالبه از موكل رعایت نشده است و اوراق مطالبه به نشانی دیگری ابلاغ شد درحالیکه تغيير نشانی شرکت آگهی شده بود و از اقدامات مطلع نشده بود تقاضای رسیدگی دارم. طرف شکایت در پاسخ به شکایت شاکی به موجب لايحه دفاعیه که تحت شماره….در دفتر این شعبه ثبت شده است اعلام کرده اقدامات انجام شده وفق ضوابط ومقررات انجام شده است ومعافيت ادعایی به جهت عدم اقدام شرکت در بارگزاری مجوز الکترونیکی معافیت در مهلت قانونی قابل اعمال نبوده است تقاضای رسیدگی و ردشکایت را دارم. اینک جلسه رسیدگی شعبه در وقت فوق العاده تشکیل است و پس از بررسی دلایل و مستندات طرفین ختم رسیدگی را اعلام و با استعانت از خداوندمتعال به شرح آتی مبادرت به صدور رای می نماید.
««رأی شعبه دیوان»»
با عنایت به اینکه در ماده … قانون امور گمرکی مصوب 1390 مقرر شده است که اختلافات مربوط به ارزش و تعرفه ومطالبات گمرکی در کمیسیون حل اختلاف گمرکی باید مطرح شود و عمده اعتراض شاکی همین است که اوراق گمرکی به نشانی صحیح شرکت ابلاغ نشده است و صرفنظر از اصل اعتراض شرکت به مطالبه نامه ها و صحت وسقم آن ، موضوع منطبق با مفاد مقرره یادشده بود، فلذا خواسته شاکی ، صرفا در حد طرح موضوع در کمیسیون حل اختلاف گمرکی و بررسی مدارک ومستندات واتخاذ تصمیم در این خصوص وفق تشریفات ،مقرون به صحت بوده به استناد مواد 10و11و65 از قانون تشکیلات وآئین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 حكم به ورودشکایت صادر می نماید رای صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض درشعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشند.
گمرک…..به رای صادره اعتراض نموده که دادنامه صادره از مرجع تجدید نظر به شرح ذیل صادر شده است:
مرجع رسیدگی : شعبه … تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
تجدیدنظرخواه : گمرک ..…
تجدیدنظرخوانده : شرکت ….. با وکالت آقای مجید رحیمی (به آدرس تهران -خیابان دکتر فاطمی-روبروی سازمان آب-پلاک165-برج ساعت) تجدیدنظرخواسته : دادنامه شماره ……1400 مورخ…/../1400صادره از شعبه3 بدوی و به شماره بایگانی پرونده0……
گردش کار: تجدیدنظرخواه ، دادخواستی را به خواسته ی فوق تقدیم که به شماره ….ثبت دبیرخانه و به این شعبه ارجاع گرديده است. حسب محتوای پرونده شاکی شکایتی را به خواسته الزام به ارجاع موضوع در کمیسیون حل اختلاف و اعتراض به 4 فقره مطالبه نامه کسری دریافتی به طرفیت گمرک ……. تقدیم نموده که شعبه .. بدوی مطابق دادنامه تجدید نظر خواسته حکم به ورود شکایت صادر می نماید. پس از ارسال نسخه دوم دادخواست ، لايحه دفاعیه واصل که به شماره …. مورخ…..1400/0.ثبت لایحه گردیده است . جلسه دادرسی شعبه در وقت نظارت به تصدی اعضاء حاضر و امضاء کننده زیر تشکیل است . با توجه به مفاد اوراق و محتویات پرونده و مشاوره پیرامون موضوع ، ختم دادرسی را اعلام و با استعانت از خداوند متعال به شرح آتی اقدام به انشاء رأی می نماید.
* رأی شعبه *
در خصوص دعوی تجدید نظر خواهی گمرک……. به طرفیت شرکت ……. با وکالت آقای مجید رحیمی نسبت به دادنامه شماره …… مورخ…/1400/0 موضوع پرونده به شماره بایگانی مذکور صادره از شعبه 3 بدوی که به موجب آن حکم به ورود شکایت صادر شده است . نظر به اینکه از سوی تجدیدنظر خواه دليل موثری که اساس رأی تجدیدنظر خواسته را مخدوش نماید ابراز نشده و از لحاظ رعایت موازین شکلی اقدام مغایر قانون بر نحوه رسیدگی و صدور رأی مشهود نیست لذا به استناد مواد 65 و 71 قانون تشکیلات و آيين دادرسی دیوان عدالت اداری با تأييد دادنامه تجدید نظر خواسته ، حکم به رد تجدید نظر خواهی صادر و اعلام می گردد . رأی ص ادره قطعی است . مستشاران شعبه … تجدیدنظر دیوان عدالت اداری